بازی کارتی پنجپر چگونه است؟

بازی کارتی پنجپر چگونه است؟
بازی کارتی پنج پر (Panjpar) یک بازی ورق دو نفره محبوب افغانی است که در رمان بادباک باز نوشته خالد حسینی نیز وجود دارد پنج پر به معنی پنج کارت است و به تعداد کارت‌ های که در ابتدا بازی در دست هر بازیکن وجود دارد اشاره دارد این بازی شباهت زیادی به بازی کارتی Prostoy Durak روسی دارد اما این بازی با استفاده از یک بسته ورق 52 تایی بازی می‌ شود.
در حالی که بازیکنان کارت‌ های خود را بازی می‌ کنند کارت‌ های جدیدی را از موجودی کارت‌ های پخش نشده بیرون می‌ آورند تا حداقل پنج کارت را در اختیار داشته باشند هدف جمع آوری دستی است که با آن بازیکن بتواند پس از تمام شدن تمامی کارت‌ ها برنده شود هنگامی که کارت‌ های پخش نشده تمام شد بازیکنی که موفق به بازی کردن تمام کارت‌ های خود شده است برنده می‌ شود و بازیکنی که در پایان همچنان کارت‌ ها را در دست دارد بازنده است.

بازیکنان و کارت‌ ها
پنج پر یک بازی دو نفره است که در آن از یک بسته ورق 52 تایی استفاده می‌ شود رتبه‌ بندی کارت‌ ها در هر خال از بالا به پایین به شروح زیر است:
آس، شاه، بی بی، سرباز، 10، 9، 8، 7، 6، 5، 4، 3 و 2

پخش کارت‌ ها در بازی کارتی پنج پر
در ابتدا کارت‌ها بر زده می‌ شوند و به هر بازیکن 5 کارت داده می‌ شود کارت بعدی رو به بالا روی میز قرار می‌ گیرد و خال آن خال حکم است کارت‌ های باقیمانده به صورت رو به پایین در بالای کارت نشانگر خال حکم و در زوایای قائم با آن چیده می‌ شوند تا ارزش برگه نشانگر خال حکم قابل مشاهده باشد به این کارت‌ ها سهام گفته می‌ شود و در طول بازی بازیکنان از آن کارت می‌ کشند.
قبل از پخش کارت‌ ها یکی از بازیکنان حدس می‌ زند که خال حکم چه رنگی خواهد بود اگر حدس درست باشد بازیکنی که آن را حدس زده است ابتدا بازی می کند (حمله می‌ کند) در غیر اینصورت حریف بازی را آغاز می‌ کند.

روند بازی
این بازی شامل یک سری نبرد است که در آن یک بازیکن حمله می‌ کند و دیگری دفاع می‌ کند مهاجم با یک سه یا با پنج کارت بازی می‌ کند و آن‌ ها را در کنار هم رو به بالا روی میز قرار می‌ دهد.
در حمله یک کارته بازیکن با هر کارتی می‌ تواند بازی کند.
اما در حمله سه کارته باید شامل یک جفت به علاوه کارت سوم باشد به عنوان مثال 7، 7، 9 یا بی بی، بی بی، 2 البته کارت سوم می‌ تواند رتبه جفت باشد یعنی 8، 8، 8
یک حمله پنج کارتی باید شامل دو جفت به علاوه کارت پنجم باشد برای مثال شاه، شاه، 4، 4، 2 کارت پنجم می‌ تواند برابر با یکی از جفت ها باشد یا دو جفت می‌ توانند با یکدیگر برابر باشند: 3، 3، 3، 10، 10 و 6، 6، 6، 6، سرباز هر دو حملات پنج کارتی معتبر هستند.
حال بازیکن مدافع می‌ تواند با کارت‌ های دستش بازی کند او می‌ تواند یک کارت در بالای هر کارت حمله قرار دهد و یک یا همه کارت‌ های حمله را شکست دهد یک کارت را می‌ توان با یک کارت بالاتر از همان خال شکست داد هر کارت خال حکم تمام کارت‌ های از خال‌ های دیگر را شکست می‌ دهد یک کارت با خال حکم فقط می‌ توان با یک کارت خال حکم بالاتر شکست داد.

قوانین بازی
کارت‌ های حمله‌ ای که زده شد و کارت‌ هایی که مدافع برای شکست دادن آن‌ ها استفاده کرد کنار گذاشته شده و تا دست بعدی دوباره استفاده نمی‌ شود اگر مدافع تمام کارت‌ های حمله را شکست دهد نوبت حمله بعدی به مدافع خواهد بود.
اگر مدافع تمام کارت‌ های حمله را شکست نداده باشد هر کارتی که زده نشده باشد به دست مدافع اضافه می‌ شود بازیکنی که حمله کرد دوباره حمله خواهد کرد.
در این بازی بازیکنان هرگز مجبور نیستند کارت‌ هایی را که برای حمله استفاده شده است را شکست دهند بازیکنان همیشه این گزینه را دارند که برخی یا همه کارت‌ های حمله را بردارند و به دست خود اضافه کنند اگر با کارت‌ های خوب مانند آس یا خال‌ ها حکم بزرگ مورد حمله قرار ‌گیرند اغلب ترجیح می‌ دهند آن‌ ها را برای استفاده بعدی بردارند حتی اگر می‌ توانستند آن‌ ها را شکست دهند و به حریف خود اجازه دهند دوباره حمله کند.
تا زمانی که سهام تمام شود هر بازیکن باید در شروع هر حمله حداقل پنج کارت در دست باید داشته باشد اگر بعد از بازی چه برای حمله و چه برای دفاع کمتر از پنج کارت در دست دارید باید آنقدر از بالای سهام کارت بکشید تا دست خود را به پنج کارت برگردانید مهاجم اول تعداد کارت‌ های خود را مساوی پنج می‌ کند سپس مدافع این کار را انجام می‌ دهد.
هر بازیکنی مجاز است همیشه بداند که چند کارت در دست بازیکن دیگر است و اگر از شما پرسیده‎ شد که چند کارت دارید باید صادقانه پاسخ دهید با این حال شمارش کارت‌ های باقیمانده در سهام ممنوع است همچنین بازیکنان مجاز نیستند از میان انبوه کارت‌ های استفاده شده‎ که کنار گذاشته‎ شده‌ اند نگاه کنند برای کمک به این کار کارت‌ های استفاده شده‎ را می‌ توان در یک پشته جمع‌ آوری کرد.

مثال برای آموزش بازی کارتی پنج پر
بازیکنان A و B هر کدام پنج کارت دارند کارت خشت خال حکم است حمله با 5 خشت، 5 گشنیز و شاه گشنیز شروع می‌ شود بازیکن B با 7 گشنیز 5 گشنیز را شکست می‌ دهد و 5 خشت و شاه گشنیز را بر می‌ دارد بازیکن A دو کارت دارد و باید سه کارت از سهام بکشد تا یک دست پنج کارت بسازد. با‎زیکن B هفت کارت دارد و نیازی نیست کارتی بکشید 5 و 7 گشنیز رو به پایین کنار گذاشته‎ می‌ شوند از آنجایی که B کارت برداشته است بازیکن A دوباره حمله می‌ کند.
این بار بازیکن A با 9 دل، 9 گشنیز و 3 پیک حمله می‌ کند بازیکن B کارت 3 پیک را با 4 پیک، 9 گشنیز را با شاه گشنیز و 9 دل را با 5 خشت شکست می‌ دهد هر شش کارت بازی رو به پایین کنار گذاشته‎ می‌ شوند بازیکن A یک بار دیگر سه کارت می کشد و بازیکن B که چهار کارت دارد باید یک کارت بکشد از آنجایی که بازیک B حمله بازیکن A را به طور کامل شکست داد نوبت بازیکن B است که حمله بعدی را انجام دهد با‎زیکن B با 6 پیک حمله می کند بازیکن A کارت پیک ندارد و مایل به استفاده از کارت خشت نیست بنابراین بازیکن A کارت 6 پیک را بر می‌ دارد بازیکن B یک کارت می‌ کشد و دوباره حمله می کند و بازی تا پایان به همین منوال ادامه دارد.
برخی از بازیکنان ترجیح می‌ دهند کارت‌ های استفاده‎ ‌شده‎ را رو به بالا نگه‎ دارند اما در این صورت باید به گونه‌ ای روی هم چیده‎ شوند که فقط کارت (های) اخیراً اضافه شده‎ قابل مشاهده باشد.

پایان بازی
کارت نشانگر رو به بالا به عنوان آخرین کارت سهام کشیده‎ می‌ شود پس از آن بازی بدون کشیدن‎ کارت‌ های جایگزین ادامه می‌ یابد.
بازیکن مجاز نیست با کارت‌ های بیشتر از کارت‌ های حریف حمله کند بنابراین اگر حریف شما فقط 3 یا 4 کارت داشته باشد شما فقط می‌ توانید با 1 یا 3 کارت حمله کنید نه 5 کارت اگر حریف شما فقط 1 یا 2 کارت داشته باشد فقط با یک کارت می‌ توانید حمله کنید.
وقتی کارت های بازیکن تمام می شود بازی در پایان آن نبرد به پایان می‌ رسد بازیکنی که پس از نبرد نهایی کارت دارد بازنده بازی است.
گاهی اوقات هر دو بازیکن از تمام کارت‌ های باقیمانده خود در نبرد نهایی استفاده می‌ کنند به عنوان مثال بازیکنان هر کدام یک کارت دارند مهاجم آخرین کارت خود را بازی می‌ کند و کارت مدافع آن را می‌ زند در چنین شرایطی بازی مساوی است.
هنگام رسیدن‎ به انتهای موجودی ترتیب کشیدن‎ کارت ها مهم است کشیدن‎ برگه رو به بالا در انتهای سهام می تواند یک مزیت بزرگ باشد و از آنجایی که بعد از آن دیگر کارتی برای کشیدن‎ وجود ندارد ممکن است یک یا هر دو بازیکن پایان بازی را با کمتر از پنج کارت شروع کنند.

مثالی برای پایان بازی کارتی پنج پر
به عنوان مثال بازیکنان A و B هر کدام 5 کارت دارند و 4 کارت در سهام وجود دارد که شامل برگه رو به بالا نیز می‌ شود.
فرض کنید A با 3 کارت حمله کند و B همه آن‌ ها را شکست دهد بازیکنA باید 3 کارت آخر رو به پایین را بکشد و بازیکن B کارت خال حکم را می‌ گیرد بنابراین اکنون نوبت B است که با یک دست سه کارته حمله کند اگر آن‌ ها شامل یک جفت باشند B می تواند بلافاصله برنده شود.
در عوض فرض کنید بازیکن A با 5 کارت حمله می‌ کند و بازیکن B فقط 4 کارت را می‌ زند و کارت پنجم را می‌ گیرد حال بازیکن A چهار کارت آخر سهام شامل خال حکم را می‌ کشد و B چیزی نمی‌ کشد بنابراین فقط دو کارت دارد کارت پنجم از دستش و کارتی که به تازگی برداشته است از آنجایی که B فقط دو کارت دارد A فقط می‌ تواند با یکی از چهار کارت خود حمله کند اگر B بتواند این کارت را شکست دهد B می تواند با کارت دیگر خود حمله کند و برنده شود.